درمان عجب
درمان عجب:
براي درمان خودبيني نخست بايد ريشه آن را شناخت و با كنار گذاشتن آن عامل به مبارزه با اين بيماري خطرناك رواني قيام كرد. به عبارت ديگر معالجه را بايد در مبارزه با عامل شروع كرد نه معلول.
پيامبر اسلام(ص) مي فرمايند: هر چيزي كه در انسان غرور ايجاد مي كند وي را مست مي نمايد و سزاوار است با آنها با احتياط برخورد كند و آنها عبارتند از: مال و ثروت، قدرت و رياست، علم و دانش، تعريف و ستايش اغراق آميز، جواني و نيروي جواني كه هر كدام باد غرور دارد (كنزالعمال، ج 3، ص 459).
?????????????
مرحوم ملا احمد نراقي در معراج السعاده نيز در بحث عجب و خودبيني فصلي را گشوده است در باب معالجه مرض عجب مي فرمايند: «دو معالجه است يكي اجمالي و دومي تفصيلي. معالجه اجمالي اين است كه پروردگار خود را بشناسي و بداني كه عظمت و كمال و عزت و جلال، سزاوار غير او نيست و معرفت به حال خود هم رساني و بشناسي كه تو به خودي خود از هر ذليلي ذليل تر و از هر قليلي قليل تري…
و اما معالجه تفصيلي آن، اين است كه تفحص كند از آنچه سبب عجب او شده و چاره او را كند به نوعي كه مذكور مي شود و تفصيل آن اين است كه: اسباب عجب در اغلب علم است و معرفت و عبادت و طاعت و غير اينها از كمالات نفسانيه مانند ورع و تقوا و شجاعت و سخاوت و امثال اينها و نسب و جمال و مال و قوت و تسلط و جاه و اقتدار و بسياري اعوان و انصار و زيركي و ذكاء و فهم و صفا…».
سپس اين استاد اخلاق براي علاج عجب و خودبيني به سبب هر يك از اين عوامل چندگانه به تفصيل راهكارهاي مختلف و متعدد ارائه مي فرمايند كه براي اطلاع بيشتر و عملي كردن آن راهكارها به اصل كتاب معراج السعاده، بحث عجب مراجعه كنيد و متناسب با عامل به وجود آورنده خودبيني، روش درمان و حل معضل را پياده كنيد. در عين حال ما در اينجا به يك سري راهكارهاي كلي اشاره مي كنيم كه اميد است مفيد واقع شود:
الف) به فقر وجودى خود نسبت به خداوند سبحان توجه كامل داشته باشيد و يك لحظه از آن غفلت نورزيد؛ يعنى، به يك خودشناسى و خداشناسى دقيق و صحيح بايد برسيد كه شما چه هستيد و چه مىتوانيد باشيد و اگر لطف و فيض الهى نباشد چه خواهيم شد و آيا اصلاًوجود داشتم و مىتوانيم موجود باشيم؟
نظام هستى بيابيد كه ذرهاى هستيد در بيكرانه عالم وجود كه گويا بود و نبود ما يكى است. همانند قطرهاى در برابر اقيانوس انسانها و يك ذرهاى در مجموعه عالم هستى. در اين مورد بسيار فكر كنيد و چندين سطر در اين مورد بنويسيد (به مدت 5 روز) و روزى چند بار آن را با صداى بلند بخوانيد.
مثلا علي(ع) در اين زمينه مي فرمايند: «تعجب مي كنم از اشخاص مغرور كه ديروز نطفه اي بودند و فردا لاشه اي
بيش نخواهند بود» (نهج البلاغه، حكمت 21).
و امام باقر(ع) مي فرمايند: «راه غرور و خودبرتر بيني را به وسیله معرفت نفس مسدود کن.(تحف العقول ص۲۸۵)
ج ) به ضعف و نقص خود در دستگاه بدن و ناتوانى در انجام كارهايى كه مىخواهيد انجام دهيد ولى نمىتوانيد بيانديشيد و به يقين بدانيد كه تمام اين امور حكايت از تدبير مدبرى مافوق همه تدابير بشرى دارد و او تصميمگيرنده نهايى است.
محصول اين انديشه خود را نيز دريك صفحه گزارش كرده و روزى دو بار آن را با تمركز حواس و دقت بخوانيد.
د ) به پيامدهاى ناگوار حب ذات افراطى بيانديشيد و سرنوشت زشت اينگونه افراد را مطالعه كنيد و مد نظر داشته باشيد و كافى است برخى از اين پيامدها را نوشته و در كيفيت گرفتار شدن افراد به آنها تفكر كنيد.
مثلا توجه به عاقبت كساني كه خود برتر بين و گردنكش بودند، مثل فرعون مصر كه خود را خدا مي خواند .
گروه سال سوم حوزه الهیه ساوه?